Bir anda kendisini ortasında bulduğu Gezi Parkı eylemleri sırasında tutuklanan, eğitimi için gittiği Londra’da dava sonucunu bekleyen Ada, Londra Çağdaş Sanat Fuarı’nda oldukça sıradışı bir karakter olan Lucian ile tanışır. İkilinin ilişkisi üzerinden okurları hem çağdaş sanata ve sanatçılara dair bir eleştiri alanına, hem tutkulu bir aşka, hem de geçmişin hatıralarına götüren bir macera başlar.&nbsp;Deniz Goran’ın Sen Benle, İstanbul Benimle adlı romanı, insana musallat olan geçmişin, bugünü nasıl etkisi altına alabileceğini gözler önüne seriyor. Düşbaz Kitaplar etiketiyle yayımlanan ve İngilizceden Burcu Asena Şahin tarafından Türkçeye tercüme edilen romanı, Deniz Goran ile konuştuk.<div data-message-author-role="assistant" data-message-id="8bf7a2be-ff1c-48b6-a2f9-963f1d23e2ee" data-message-model-slug="gpt-4o" dir="auto" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Romanınız ile kendi yaşam öykünüz arasında bir bağ var mı? Gezi olayları ve akabinde hissedilenler ışığında, kitabınız Türkiye'nin son 10 yılına nasıl bir perspektiften yaklaşıyor?</div>Romandaki otobiyografik öğelerin, bir insanın rüyaları ile gerçek yaşantısı arasındaki bağlantı kadar mevcut olduğunu söyleyebilirim. Kitabı yazarken o dönemki duygu durumum, kafama taktığım veya ilgi duyduğum bazı meseleler, günlük hayatımdan bir şekilde aklımda kalan sahneler, bilinçaltımdan kitabın içine sızarak anlatımıma katkıda bulundu. Ancak kitapta yer alan ana temalara karar verirken yaklaşımım çok daha bilinçliydi. Mesela beni son derece derinden etkileyen ve ülkemiz için çok önemli bir dönüm noktası olan Gezi direnişi bunlardan biri.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1732917179751.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.51" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Deniz GoranGezi direnişinden sonra bir kısım insan, yaşadıkları hayal kırıklığı ve ülkenin gitgide otoriter bir sisteme doğru yönelmesine karşı duydukları büyük endişeden dolayı Türkiye’yi terk etti. Gidenlerin büyük bölümü hem ülke hasreti çekiyor hem de Türkiye'deki sosyal ve politik değişim nedeniyle gitgide oraya karşı yabancılaşıyorlar. Bir de yeni yerleştikleri ülkede tutunabilme çabası içindeler. Romanım, Gezi direnişi sırasında tutuklanan ve Londra’ya kaçan Ada karakterinin üzerinden onun içini kemiren ülke hasretini ve Türkiye’nin geleceğine dair hissettiği yoğun endişeyi işliyor. Bunun onda yarattığı umutsuzluk ve her şeye rağmen tutunmaya devam ettiği umut duygusu, Ada karakterinin iç dünyasının çatısını oluşturuyor.Kitabın aidiyet ve gurbet gibi temaları da işlemesinden hareketle, romanı İngilizce yazmanın etkisi ne oldu?Türkçe anadilim ancak çocukluğumun yaklaşık beş yılını Avustralya’da geçirdim ve son 30 yıldır İngiltere’de yaşıyorum. Yüksek eğitimimi Londra’da aldım ve bir İngiliz ile evliyim. İngilizcenin günlük yaşantımda çok daha baskın bir yeri var ve bundan dolayı kendimi İngilizcede daha rahat ve akıcı bir şekilde ifade edebiliyorum. İngilizce yazmayı tercih ediyorum çünkü bir romanı kaleme alırken dile hâkim olmak gerekiyor. Ayrıca dil sabit değil, sürekli değişim hâlinde ve kullanmadıkça körelen bir şey. Türkçemi olabildiğince canlı tutmaya çalışıyorum. Ancak işin doğrusu kendimi hiçbir dile tam olarak ait hissedemiyorum çünkü kelimelerle değil, duygularıyla düşünen biriyim. Sanırım bunda disleksik bir yazar olmamın da payı büyük.Kitapta çağdaş sanat vurgusu da var. Görsel sanatlarla nasıl bir bağlantı kuruyor kitap? İmajlarla kelimeler arasında bir yakınlıktan söz edebilir miyiz?Roman, çağdaş sanata atıfta bulunarak görsellik ile edebiyat arasında köprü kuruyor. Kitapta geçen sanat eserlerinin çoğu, görsel olarak hikayede işlenen temalara destek oluyor. Mesela bunlardan biri, romanın bir sahnesinde yer alan “İçe Bakış” isimli siyah-beyaz bir fotoğraf. Melankolik bir yalnızlık anında, arkası dönük denize bakan, üstü çıplak bir kadın figürünü tasvir eden bu fotoğraf, tematik olarak özellikle Ada karakterinin hüzünlü, duyarlı iç dünyasına, kitaptaki iki ana karakterin içsel yolculuğuna ve birey olarak hayattaki yalnızlığımıza gönderme yapıyor.Kitabı yazmak için ilk masa başına geçtiğimde kafamda pek hazzetmediğim sanat piyasasının yüzeyselliğini, çoğu ticari galerilerin sırf kâr odaklı dar vizyonlarını alaylı bir dille ele almak vardı. Nitekim romanın ilk bölümleri bir çağdaş sanat fuarında geçiyor ve sanat piyasasına karşı eleştirel, alaycı yaklaşımlar, hikaye boyunca farklı noktalarda yüzeye çıkıyor.&nbsp;Ancak sanat dünyasını sadece sanat piyasası düzleminde değerlendirmek çok yetersiz bir yaklaşım olurdu. Bu dünyanın içinde başta sanatçılar olmak üzere; küratörler, eleştirmenler gibi kültürel zenginlik sağlayan pek çok farklı topluluk da var. Romandaki iki ana karakter, Ada ve Lucian geçmişlerinde sanatçıydı ve kitap onlar üzerinden sanatçı olmanın zorluklarını (yaptığına inanmak ve sebatkar olmak gibi), sanat üretimindeki farklı evreleri, yaklaşımları ele alıyor.&nbsp;Sanırım bu konulara yönelmemde ressam bir babanın kızı olarak büyümüş olmamın da payı büyük. Zaten sanat yazılarımda da çoğunlukla sanatçıların sanat üretimlerine odaklı yazılar yazıyorum ve bunu yaparken de ilgimi çeken unsurlardan biri şu oluyor: Aslında roman yazarken ve sanat üretirken malzemelerimiz çok farklı olsa da bir yazarla bir sanatçının üretim sürecinde pek çok benzerlik bulunuyor. Odaklandığımız temaları değişik noktalardan ele alarak farklı yerlere varabilmek gibi...Dilerim ki bu roman okuru, kendi iç dünyasında farklı yerlere götürür ve umut ile umutsuzluk arasındaki ince çizgiyi sezmelerine yardımcı olur.

Aposto Kitap

Deniz Goran’ın "Sen Benle, İstanbul Benimle" adlı romanı, insana musallat olan geçmişin, bugünü nasıl etkisi altına alabileceğini gözler önüne seriyor. Deniz Goran ile romanın ilham kaynakları ve Türkiye'nin son 10 yılı üzerine...

Deniz Goran: Nereye gidersen git, İstanbul seninle

İstanbul Taksim'deki Gezi Parkı'na inşaat makinalarının girmesini protesto etmek amacıyla başlayan ve Türkiye tarihinin en büyük kitlesel hareketlerinden biri hâline gelen Gezi Direnişi'nin üzerinden 10 yıl geçti.&nbsp;Gezi Direnişi, 10. yılında Taksim’de anıldı. Farklı anma etkinlikleri düzenlenirken, polis toplam 59 kişiyi gözaltına&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www-sozcu-com-tr.cdn.ampproject.org/c/s/www.sozcu.com.tr/2023/gundem/gezinin-10-yil-donumu-anildi-cok-sayida-gozalti-var-7701242/amp/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">aldı.</a> İstanbul Valiliği'nin gözaltılara ilişkin açıklamasında "Beyoğlu İlçemizin İstiklal Caddesi ve ara sokaklarında 2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na aykırı olarak, izinsiz toplu yürüyüş yapmak isteyen ve tüm uyarılara rağmen dağılmayan 59 şahıs gözaltına alınmıştır”&nbsp;ifadeleri kullanıldı.Taksim Dayanışması'nın çağrısıyla TMMOB Makine Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi önünde yapılan açıklamada, "Gezi Parkı’nı koruduğumuz için gurur duyuyoruz. 10 yıl geçmesine rağmen o günkü adaletsizlikler ve eşitsizlikler devam ediyor. Umudu büyüteceğiz, adaleti mutlaka bu topraklara getireceğiz”&nbsp;denildi. Basın açıklamasına TİP Sözcüsü Sera Kadıgil ile TİP İstanbul Milletvekili Ahmet Şık da <a fr-original-style="" href="https://www-bbc-com.cdn.ampproject.org/c/s/www.bbc.com/turkce/articles/cv21rz7lykdo.amp" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">katıldı.</a>&nbsp;Hayatını kaybedenler adına: İpek Sokak'taki Taksim Dayanışması'nın eyleminde Gezi eylemleri sırasında hayatını kaybedenlerin isimleri tek tek okundu, katılımcılar “Yaşıyor”&nbsp;diyerek karşılık verdi.&nbsp;Tutuklular adına:&nbsp;Gezi Davası'nda tutuklanan isimlerin Bakırköy ve Silivri Cezaevlerinden yazdığı mesajlar, “Bu koşullarda onların mesajlarını okumak istemiyoruz ancak sözümüzü söyleyeceğiz” denilerek okunmadı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neler yaşandı?&nbsp;</h2>Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, İstanbul'daki Taksim Gezi Parkı'na "Taksim Yayalaştırma Projesi" kapsamında imar izni olmadan bir Topçu Kışlası inşa edilmesine yönelik kararı ve bu kararın ardından iş makinelerinin parka girmesi ile Gezi Parkı çevresinde eylemler başladı. 28 Mayıs 2013 tarihinde ağaçların ve doğanın tahribatını engellemek için başlayan eylemler, günler geçtikçe hükümet karşıtı kitlesel bir protestoya dönüştü ve Türkiye'nin neredeyse her ilinde protestolar düzenlendi.&nbsp;Polisin tazyikli su, cop, biber gazı gibi maddelerle orantısız güç&nbsp;kullanarak müdahalede bulunduğu eylemlerde 2'si polis en az 10 kişi hayatını kaybetti, 10 bine yakın kişi de yaralandı.&nbsp;30 Ağustos 2013 tarihinde son bulan eylemlerin ardından Gezi Parkı, birkaç hafta boyunca kapalı tutuldu. Bu süre içinde İBB peyzaj çalışması yaptı ve fıskiye gibi bazı noktaları onardı. Park daha sonra yeniden halkın kullanımına açıldı.&nbsp;<div dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Emniyet Genel Müdürlüğü raporlarına göre, bu süre boyunca Gezi Parkı'ndaki eylemlere destek vermek için Bayburt hariç Türkiye'nin tüm kentlerinde&nbsp;protesto gösterileri düzenlendi.Cumhurbaşkanı Erdoğan, hâlâ Gezi Parkı yerine Topçu Kışlası yapılacağı söylemini sürdürüyor. Temeli 2017 yılında atılan Taksim Camii de 28 Mayıs 2018'de ibadete açıldı. Taksim Meydanı bugün neredeyse tamamen betonla kaplı.</div><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yaşamını yitirenler</h2>Üç haftaya yakın süren eylemlerde 12 kişi hayatını kaybetti, 10 bine yakın insan da yaralandı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">20 yaşındaki Mehmet Ayvalıtaş,&nbsp;2 Haziran’da İstanbul’da Gezi Parkı’na destek için otoyol kapatıldığı sırada üzerine süren aracın çarpması sonucu yaşamını yitirdi.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">22 Yaşındaki Abdullah Cömert, 22, 3 Haziran’da Antakya’da eylem sırasında başına aldığı darbe sonucu hayatını kaybetti.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">27 yaşındaki polis komiseri Mustafa Sarı, 5 Haziran’da Adana’da eyleme müdahale ederken tedbir alınmamış bir alt geçit inşaatından geçerken düşerek hayatını kaybetti.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">47 yaşındaki İrfan Tuna, 6 Haziran’da Ankara’da kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti. Kalp krizinin sebebinin polisin kullandığı aşırı miktardaki biber gazı olduğu düşünülüyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">88 yaşındaki Selim Önder, Taksim’den geçerken yoğun gaza maruz kalmasının ardından İzmir’e döndü ve birkaç gün sonra hayatını kaybetti. Yakınları gazın kalp yetmezliğini tetiklediğini düşünüyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">50 yaşındaki Zeynep Eryaşar,&nbsp;15 Haziran’da İstanbul Avcılar’da yapılan protesto sırasında polisin aşırı miktarda gaz kullanmasının ardından kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">18 yaşındaki Medeni Yıldırım, 28 Haziran’da Diyarbakır’da bir karakolun yenilenip kalekol yapılmasını protesto eden insanların üzerine askerler tarafından açılan ateşle öldürüldü.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">22 yaşındaki Ahmet Atakan, Antakya, Armutlu’da yapılan eylemde polis tarafından kafasından gaz fişeğiyle vurulup, çatıdan düşerek öldü.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">37 yaşındaki Serdar Kadakal,&nbsp;İstanbul Kadıköy’de emniyet güçleri tarafından yoğun biber gazına maruz kaldıktan sonra kalp krizi geçirerek öldü.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">26 yaşındaki Ethem Sarısülük, 1 Haziran’da eylem sırasında polis tarafından kafasından vurularak ağır yaralandı. 12 Haziran’da ise beyin ölümü gerçekleşti.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">15 yaşındaki Berkin Elvan, 15-16 Haziran gecesi İstanbul Okmeydanı’ndaki evinden ekmek almak için çıktığında polisin gaz fişeğiyle başından vuruldu. 269 gün komada kaldı, 15. yaşına komada girdi. Elvan, 11 Mart 2014’te öldüğünde 16 kiloydu.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">19 yaşındaki Ali İsmail Korkmaz,&nbsp;10 Temmuz’da Eskişehir’de Gezi Parkı protestolarına destek için düzenlenen yürüyüşe polisin müdahale etmesi sonucu arka sokaklara kaçmıştı. Polis tarafından darp edilen Ali İsmail, eli sopalı gruplarca da dakikalarca dövüldü. Hastaneye kaldırıldıktan 20 saat sonra ilk tıbbi müdahalenin yapıldığı&nbsp;Ali İsmail’in beyin kanaması geçirdiği tespit edildi. 38 gün boyunca komada kaldı, 10 Temmuz’da hayatını kaybetti.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Basit yaralama: 2013 yılındaki Gezi eylemleri sırasında Eskişehir'de Ali İsmail Korkmaz'ın dövülerek öldürülmesine ilişkin davada yargılanan polis memuru Hüseyin Engin'e "basit yaralama" suçundan 7 ay 15 gün hapis cezası verildi.</li></ul></li></ul><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dava süreci</h2>Gezi Parkı direnişinin üzerine açılan soruşturma kapsamında 16 kişi hakkında iddianame hazırlandı. 657 sayfalık iddianamede Gezi Parkı protestoları "bir darbe kalkışması" olarak tanımlandı. Sanıklara, "protestoları örgütlemek ve finanse etmek” ve "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'ni ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüs etme" gibi suçlamalar yöneltildi.Tutuklular:&nbsp;Gezi Parkı davasında Osman Kavala'ya verilen ağırlaştırılmış müebbet ve Mücella Yapıcı, Çiğdem Mater, Ali Hakan Altınay, Mine Özerden, Can Atalay, Tayfun Kahraman ile Yiğit Ali Ekmekçi'ye verilen 18'er yıl hapis cezaları Aralık 2022'de İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi tarafından onandı.Osman Kavala:&nbsp;Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 10 Aralık 2019'da Osman Kavala'nın tutuklanmasına olan itirazını öncelikli olarak görüştü ve Türkiye'nin Kavala'nın özgürlüğünü haksız yere kısıtladığını, esas amacın onu susturmak olduğunu ve Kavala'yı derhal serbest bırakamsı gerektiğine hükmetti. Türkiye bu kararı uygulamadı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nde 25 Nisan tarihinde görülen duruşmada, mahkeme heyeti, Kavala için "Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini yapmaya teşebbüs etme" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırdı.</li></ul>Can Atalay:&nbsp;Silivri Cezaevi'nde bulunan Can Atalay, TİP'ten milletvekili adayı oldu ve 14 Mayıs 2023'te yapılan genel seçimde Hatay'dan Meclis'e girdi. Yakın zamanda tahliye edilmesi bekleniyor.

Aposto Gündem

Gezi Parkı'na inşaat makinalarının girmesini protesto etmek amacıyla başlayan ve Türkiye tarihinin en büyük kitlesel hareketlerinden biri hâline gelen Gezi Direnişi'nin üzerinden 10 yıl geçti.

10. yılında Gezi: “Karanlık gider, Gezi kalır”

İstanbul Taksim'deki Gezi Parkı'na inşaat makinalarının girmesini protesto etmek amacıyla başlayan ve Türkiye tarihinin en büyük kitlesel hareketlerinden biri hâline gelen Gezi Direnişi'nin üzerinden 10 yıl geçti.&nbsp;Gezi Direnişi, 10. Yılında Taksim’de anıldı. Farklı anma etkinliklerinin düzenlendiği Taksim'de, polis müdahalesiyle toplan 59 kişi gözaltına&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www-sozcu-com-tr.cdn.ampproject.org/c/s/www.sozcu.com.tr/2023/gundem/gezinin-10-yil-donumu-anildi-cok-sayida-gozalti-var-7701242/amp/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">alındı.</a><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gözaltılara ilişkin yazılı bir açıklama yapan İstanbul Valiliği, "Beyoğlu İlçemizin İstiklal Caddesi ve ara sokaklarında 2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na aykırı olarak, izinsiz toplu yürüyüş yapmak isteyen ve tüm uyarılara rağmen dağılmayan 59 şahıs gözaltına alınmıştır”&nbsp;dedi</li></ul>Taksim Dayanışması'nın çağrısıyla TMMOB Makine Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi önünde yapılan açıklamada, "Gezi Parkı’nı koruduğumuz için gurur duyuyoruz. 10 yıl geçmesine rağmen o günkü adaletsizlikler ve eşitsizlikler devam ediyor. Umudu büyüteceğiz, adaleti mutlaka bu topraklara getireceğiz”&nbsp;denildi. Basın açıklamasına TİP Sözcüsü Sera Kadıgil ile TİP İstanbul Milletvekili Ahmet Şık da <a fr-original-style="" href="https://www-bbc-com.cdn.ampproject.org/c/s/www.bbc.com/turkce/articles/cv21rz7lykdo.amp" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">katıldı.</a>&nbsp;Hayatını kaybedenler adına: İpek Sokak'taki Taksim Dayanışması'nın eyleminde Gezi eylemleri sırasında hayatını kaybedenlerin isimleri tek tek okundu, katılımcılar “Yaşıyor” diyerek karşılık verdi.&nbsp;Tutuklular adına:&nbsp;Gezi Davası'nda tutuklanan isimlerin Bakırköy ve Silivri Cezaevlerinden yazdığı mesajlar, “Bu koşullarda onların mesajlarını okumak istemiyoruz ancak sözümüzü söyleyeceğiz” denilerek okunmadı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neler yaşandı?&nbsp;</h2>2013 yılında İstanbul Taksim'deki Gezi Parkı'nın yıkılıp yerine Topçu Kışlası yapılacağı haberi yayılmış, 27 Mayıs'ta iş makinelerinden bazıları Gezi Parkı'ndaki ağaçların bir kısmını sökmüştü. Haberin kısa sürede başta Twitter olmak üzere sosyal medyadan yayılmasıyla yüzlerce kişi Gezi Parkı'nda bir araya gelmiş, ağaçların ve doğanın tahribatını engellemek için eylem başlatmıştı.&nbsp;Polis müdahalesi: Polisin tazyikli su, cop, biber gazı gibi maddelerle orantısız güç kullanarak müdahalede bulunduğu eylem, yüzlerin binlere dönüşmesiyle iktidar karşıtı protestolara evrilmişti. Eylem, Taksim'den çıkarak İstanbul'un her ilçesine hatta Türkiye'nin neredeyse her iline yayılmıştı.&nbsp;Üç haftaya yakın süren eylemlerde 12 kişi hayatını kaybetti, 10 bine yakın insan da yaralandı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">20 yaşındaki Mehmet Ayvalıtaş,&nbsp;2 Haziran’da İstanbul’da Gezi Parkı’na destek için otoyol kapatıldığı sırada üzerine süren aracın çarpması sonucu öldü.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">22 Yaşındaki Abdullah Cömert, 22, 3 Haziran’da Antakya’da eylem sırasında başına aldığı darbe sonucu öldü.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">27 yaşındaki polis komiseri Mustafa Sarı, 5 Haziran’da Adana’da eyleme müdahale ederken tedbir alınmamış bir alt geçit inşaatından geçerken düşerek hayatını kaybetti.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">47 yaşındaki İrfan Tuna, 6 Haziran’da Ankara’da kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti. Kalp krizinin sebebinin polisin kullandığı aşırı miktardaki biber gazı olduğu düşünülüyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">88 yaşındaki Selim Önder, Taksim’den geçerken yoğun gaza maruz kalmasının ardından İzmir’e döndü ve birkaç gün sonra hayatını kaybetti. Yakınları gazın kalp yetmezliğini tetiklediğini düşünüyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">50 yaşındaki Zeynep Eryaşar,&nbsp;15 Haziran’da İstanbul Avcılar’da yapılan protesto sırasında polisin aşırı miktarda gaz kullanmasının ardından kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">18 yaşındaki Medeni Yıldırım, 28 Haziran’da Diyarbakır’da bir karakolun yenilenip kalekol yapılmasını protesto eden insanların üzerine askerler tarafından açılan ateşle öldürüldü.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">22 yaşındaki Ahmet Atakan, Antakya, Armutlu’da yapılan eylemde polis tarafından kafasından gaz fişeğiyle vurulup, çatıdan düşerek öldü.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">37 yaşındaki Serdar Kadakal,&nbsp;İstanbul Kadıköy’de emniyet güçleri tarafından yoğun biber gazına maruz kaldıktan sonra kalp krizi geçirerek öldü.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">26 yaşındaki Ethem Sarısülük, 1 Haziran’da eylem sırasında polis tarafından kafasından vurularak ağır yaralandı. 12 Haziran’da ise beyin ölümü gerçekleşti.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">15 yaşındaki Berkin Elvan, 15-16 Haziran gecesi İstanbul Okmeydanı’ndaki evinden ekmek almak için çıktığında polisin gaz fişeğiyle başından vuruldu. 269 gün komada kaldı, 15. yaşına komada girdi. Elvan, 11 Mart 2014’te öldüğünde 16 kiloydu.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">19 yaşındaki Ali İsmail Korkmaz,&nbsp;10 Temmuz’da Eskişehir’de Gezi Parkı protestolarına destek için düzenlenen yürüyüşe polisin müdahale etmesi sonucu arka sokaklara kaçmıştı. Polis tarafından darp edilen Ali İsmail, eli sopalı gruplarca da dakikalarca dövüldü. Hastaneye kaldırıldıktan 20 saat sonra ilk tıbbi müdahalenin yapıldığı&nbsp;Ali İsmail’in beyin kanaması geçirdiği tespit edildi. 38 gün boyunca komada kaldı, 10 Temmuz’da hayatını kaybetti.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">"Basit yaralama":&nbsp;2013 yılındaki Gezi eylemleri sırasında Eskişehir'de Ali İsmail Korkmaz'ın dövülerek öldürülmesine ilişkin davada yargılanan polis memuru Hüseyin Engin'e "basit yaralama" suçundan 7 ay 15 gün hapis cezası verildi.</li></ul></li></ul><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dava</h2>Gezi Parkı direnişinin üzerine açılan soruşturma kapsamında 16 kişi hakkında iddianame hazırlandı. 657 sayfalık iddianamede Gezi Parkı protestoları "bir darbe kalkışması" olarak tanımlandı. Sanıklara, "protestoları örgütlemek ve finanse etmek” ve "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'ni ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüs etme" suçlamaları yöneltildi.Tutuklular:&nbsp;Gezi Parkı davasında Osman Kavala'ya verilen ağırlaştırılmış müebbet ve Mücella Yapıcı, Çiğdem Mater, Ali Hakan Altınay, Mine Özerden, Can Atalay, Tayfun Kahraman ile Yiğit Ali Ekmekçi'ye verilen 18'er yıl hapis cezaları Aralık 2022'de İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi tarafından onandı.Osman Kavala:&nbsp;Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 10 Aralık 2019'da Osman Kavala'nın tutuklanmasına olan itirazını öncelikli olarak görüştü ve Türkiye'nin Kavala'nın özgürlüğünü haksız yere kısıtladığını, esas amacın onu susturmak olduğunu ve Kavala'yı derhal serbest bırakamsı gerektiğine hükmetti.&nbsp;Türkiye bu kararı uygulamadı.İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nde 25 Nisan tarihinde görülen duruşmada, mahkeme heyeti, Kavala için "Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini yapmaya teşebbüs etme" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırdı.Can Atalay:&nbsp;Silivri Cezaevi'nde bulunan Can Atalay, TİP'ten milletvekili adayı oldu ve 14 Mayıs 2023'te yapılan genel seçimde Hatay'dan Meclis'e girdi. Yakın zamanda tahliye edilmesi bekleniyor.

Aposto Günsonu

Gezi Parkı'na inşaat makinalarının girmesini protesto etmek amacıyla başlayıp Türkiye tarihinin en büyük kitlesel hareketlerinden biri hâline gelen Gezi Direnişi'nin üzerinden 10 yıl geçti.

Gezi'nin 10. yılı 

Yazı:<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/ayseburcakt/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">&nbsp;Ayşe Burçak Tuğrul</a>Görsel: <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/suidotco/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Serra Utkum İkiz</a>28 Mayıs, yani Gezi Direnişinin dokuzuncu yıl dönümü yaklaşırken hevesle bilgisayarımın başına oturdum, Gezi’yle ilgili söyleyecek çok şeyim olduğunu düşünerek. Yazdım, sildim, tekrar yazdım; kelimeleri bir türlü toparlayamadım. Üzerinden çok zaman geçmişti, çok şey söylenmişti, çok şey yaşanmıştı ve ben olan biteni unutmaya başlamıştım. 2013 yılındaki gücümüz, öfkemiz ve heyecanımız anılardan yavaş yavaş siliniyordu.&nbsp;Bu durumu–biraz utanarak- bir arkadaşıma çıtlattım. Direnişlerde çok daha fazla ve çok daha aktif bir şekilde yer alan ve benden kat kat daha politik olan arkadaşımın beni kınamasından korkuyordum. “Nasıl unutursun, Gezi’de insanlar öldü!” diyebilirdi mesela. Ama o yüzüme baktı ve beni hem çok rahatlatan hem de korkutan o cümleyi kurdu: “Biliyor musun, sanırım o günler benim hafızamdan da siliniyor.”&nbsp;Sonra birlikte oturduk ve neden bu konuda hissizleştiğimizi anlamaya çalıştık. Apolitize mi olmuştuk? Büyümüştük ve direnişimizi saf bir gençlik düşü olarak görecek kadar kibirli bir hale mi gelmiştik? Cevap hiçbiri değil. Hala politiğiz. Hala protestomuzu son derece haklı ve güçlü buluyoruz. Peki neden Gezi’den bahsedildiğinde eskiden hissettiğimiz gibi heyecanlı hissetmiyoruz? Arkadaşımla uzun uzun konuştuk ve cevabın “tükenmişlik” olduğuna karar verdik. 2013’ten beri olanlar bizi öylesine yordu ki, tükendik. Gezi’de “insanca yaşamak” için mücadele etmiştik ve çok yara almıştık. O günden beri sadece “hayatta kalmak” için mücadele ediyoruz ve bu, insanı hissizleştiriyor.&nbsp;Peki diğer insanlar ne düşünüyor? Bu soruyu kafamda evirip çevirdiğim, dokuz yıl sonra Gezi Direnişi’nin orada bulunmuş insanlara neler hissettirdiğini, hayatlarını nasıl etkilediğini merak ettiğim günlerden birinde karşılaştım Gezi davası sanıklarından biri olan Pınar Öğün’ün Instagram’da yayınladığı videosuyla. Ve sürecin direkt mağdurlarından birinin şu an ne hissettiğini, neyle mücadele etmek zorunda kaldığını ilk ağızdan dinlemek beni sarstı.&nbsp;Video, Pınar’ın 21 Nisan’da, yani Gezi Davası’nın planlanan karar duruşmasından bir gün önce, dışarı çıkmak üzere hazırlanırken çektiği ve yaşadıklarına karşı hissettiklerini tüm samimiyetiyle anlattığı bir <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/tv/Ccn6EVlqGD8/?utm_source=ig_web_copy_link" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">canlı yayın kaydı</a> idi. Ne yazık ki bu yazı yayımlanmadan hemen önce Instagram tarafından “topluluk kurallarını ihlal ettiği” gerekçesiyle silindi!&nbsp;Pınar Öğün’ü hatırladınız mı? Belki 2010 yılında Kanal D’de yayınlanan ve Türkan Saylan’ın hayatını anlatan “Türkan” adlı dizinin başrolünde izlemişsinizdir onu. Ben o sırada lisedeydim ve görür görmez ne kadar güzel bir kadın olduğunu düşünmüştüm. Siz belki hatırlamadınız. Çünkü Pınar çok uzun zamandır ortalarda yok. Neden mi? Çünkü Gezi’den sonra aldığı tehditler sebebiyle 2013 yılında Galler’e gitmek zorunda kaldı ve tam dokuz yıldır orada yaşıyor. Türkiye’ye dönemiyor. Instagram hesabındaki biyografisinde “sürgündeki aktör” yazıyor. Peki, Türkiye Twitter’ında on dakika geçirince, bu tablodan çok uzakta, Cardiff’te yaşıyor olmak kulağa hiç de fena gelmeyebilir. Ama gerçekten öyle mi?&nbsp;Bu soruya cevap vermek için istiyorum ki bu yazının kalanında, videoda gözleri dolu doluyken rimel sürmeye çalışan, kırmızı ojeli, dağınık saçlı Pınar konuşsun. O konuşsun ki Gezi davasının birkaç gazete haberinden ibaret olmadığını, dokuz yıldır durmak bilmeyen devlet şiddetinin gerçek insanlarda gerçek travmalar yarattığını ve yaratmaya devam ettiğini birlikte hatırlayalım.&nbsp;“Bir şey fark ettim. Ben şu an galiba 2985 yılla yargılanan ve makyaj yapan dünyadaki tek kadınım.” diye başlıyor Pınar’ın sözleri. “Delirdiğimi düşünebilirsiniz, belki de delirdim” diye devam ediyor tüm samimiyetiyle. Hayatınızın gidişatını belirleyecek bir kararı, kararın verileceği adliyeden ve tüm sevdiklerinizden binlerce kilometre uzakta, yabancı bir ülkede bekleyen bir kadın olsaydınız, ne hissederdiniz?&nbsp;“Annemi ve babamı çok özledim” diye devam ediyor Pınar sözlerine. “İki yeğenim var. Bir tanesini hiç görmedim. Bir odanın içinde ne kadar yer kaplar, bilmiyorum.”&nbsp;“…Türkiye’de bir sürü arkadaşım var, beni hiç yalnız bırakmadılar. Ama onların çoğuyla yüz yüze hiç tanışmadım... Çok tuhaf değil mi, sanal bir ortamda gerçekliğe tutunmaya çalışıyorum... Sanki, Türkiye’de herkes okulda ve ben uzaklaştırma almışım. Derslerden geri kalıyormuşum, arkadaşlarımdan uzak kalıyormuşum gibi hissediyorum,”&nbsp;diyor.&nbsp;“…Benden kötü durumda olan bir sürü insan var, biliyorum. Bazı konularda ne kadar şanslı olduğumu biliyorum. Belki benim yerimde olmak isteyenler bile vardır. Ama yine de benim canım yanıyor ve böyle hissetmekten kendimi alamıyorum. Ortada bir haksızlık var ve elim kolum bağlı. Ve zaman geçiyor. Zaman akıyor. İnanılmaz hızlı akıyor zaman…”&nbsp;“Ay çöreği yemeyi çok özledim”&nbsp;diyor sözlerini bitirirken.&nbsp;“Benim yerime de yiyin.”İşte Pınar, Cardiff’te bunları hissediyor. Bizler ise, her gün olan biteni görüp bu ülkede yaşamaktan haklı olarak şikayet ediyor ve Ekşi Sözlük’te “Türkiye’den S*ktir Olup Gitmek” başlığına entry’ler giriyor; olur da bir gün buradan kaçıp gidersek hayatımızın ne kadar güllük gülistanlık olacağıyla ilgili hayaller kuruyoruz.&nbsp;İki farklı ülkede yaşanan, iki farklı tür trajedi. Kalmak ve gidememek, gidip de dönememek üzerine. &nbsp;Her şeye rağmen biz, günün sonunda haberlerin sesini kısıp, annemizin pişirdiği kuru fasulye ve pilavı yedikten sonra, ince belli bardaktan çayımızı içerken babamızla tavla oynayabiliyoruz. Hafta sonu lise arkadaşlarımızla rakı içmeye çıkıyoruz. Pastaneden ay çöreği alıyoruz. Bazen, tesadüfen çocukluğumuzun geçtiği apartmanın veya ilkokulumuzun önünden geçiyor, “bu bahçe bu kadar küçük müydü ya?” diye şaşırıyoruz. Semt pazarında ortaokuldaki kimya hocamızla karşılaşıyoruz. Radyoda denk geldiğimiz bir türküye eşlik ediyoruz. On yıllık berberimizde sakal tıraşı oluyoruz. Ne kadar yorgun olsak da, günün sonunda, kendi sosyal ağlarımıza, kendi geçmişimize sığınıyor ve orada soluklanabiliyoruz. &nbsp;İşte Pınar, tam dokuz yıldır bundan mahrum edildi. Pınar’ın cezası bu. Evine, vatanına, anne babasına, büyüdüğü mahalleye ve kendi köklerine dönememek.&nbsp;Bugün Gezi Direnişi hakkında büyük büyük laflar etmek istemedim. Sadece, çok uzaklarda bir yerde yaşamak zorunda bırakılan ve eve dönemeyen güçlü bir kadından bahsetmek istedim. İstedim ki, bugün bir dakikalığına gözlerimizi kapatıp duralım ve eve dönememek nasıldır, insanın canını kaç farklı yerden acıtır anlamaya çalışalım. Ve buna sebep olanları unutmayalım.&nbsp;Yazıya, Stefan Zweig’ın her okuduğumda tüylerimi diken diken eden bir cümlesiyle son vermek istiyorum: “Her şeye rağmen ruhun yenilmezliğine olan inancı kararlılıkla sürdürmek, bugün bizim elimizdedir.”&nbsp;Bu cümle, senin, benim ve duymaya ihtiyacı olan herkes için; en çok da Pınar için gelsin.

Gezi Direnişi ile ilgili hikayeler